29/03/2024

KENELER : KIRIM KONGO KANAMALI ATEŞİ :

  • 14/06/2020

☆ Yardım için aradığımda; hemen gerekli bilgileri ve tecrübelerini bizlere aktaran, sevgili Prof.Dr. Ibrahim Mehmet Ali Öktem hocamızın verdiği bilgiler ve önerileri aşağıdadır :

Sevgili dostlarım; bahar geldi hepimiz artık kırlara, ormanlara, araziye yayıldık. Bu arada bizim yayılmamızla eş zamanlı olarak kene ler de yayılmaya başladılar. Bu konuyu biraz daha ayrıntılı olarak sizlere anımsatmak isterim...
Ülkemizde yaygın olarak bulunan kenelerin bir bölümü olan; " Hyalomma " cinsi, Kırım Kongo kanamalı ateşi virüsü taşımaktadır, ancak kenelerle taşınan tek etken bu değildir, özellikle " Ixodes " cinsi kenelerle taşınan " borrelia " adlı bir başka bakteriyel hastalık ta oldukça ciddi klinik tablolara yol açabilmektedir. Bunlar gibi başka hastalık etkenleri de (örneğin kene ile bulaşan ansefalit virüsü, Erlichia bakterisi vs. ) insanlarda enfeksiyonlar oluşturabilmekte ve zaman zaman ciddi sağlık sorunlarına, hatta yaşamı tehdit eden tablolara yol açabilmektedir. Bunlardan korunabilmek için, kenelerden korunmak yeterlidir. Alanda alınacak birkaç basit önlem kene tutmalarını ciddi biçimde önler:

1) Paçalar mutlaka çorapların içine sokulmalıdır .

2) Eğrelti altlarına mümkünse girilmemelidir .

3) Araziye çıkmadan önce giysiler; özellikle pantolon ve ayakkabılar kenex, Chrysamed vs. gibi kene kovucu ajanlarla ilaçlanmalı ve havalandırılmalıdır.

4) Arazide yere yatılmamalıdır.

5) Araziden her dönüşte tüm vücut, ayna karşısında ( daha iyisi eşiniz ya da güvendiğiniz bir arkadaşınız tarafından ) kontrol edilmelidir. ( Keneler sıklıkla; kol altları, kasıklar, kulak arkaları, saç sınırları gibi bölgeleri tutmakla birlikte, vücudun her yerine tutunabilir )

6) Araziden döner dönmez; duş altında yıkanmalıdır, çünkü kene vücuda çıkar çıkmaz tutunmaz, genellikle 4 - 8 saat süre ile dolaşarak kendi için konakta uygun bir yer arar { ( konak biz oluyoruz : ) }. Bunlar kenelerin tutunmasını önlemek için yapılması gereken basit ama etkin yöntemlerdir.
☆☆ Bir de vücuda tutunmuş bir kene saptandığında; YAPILMASI ve daha da önemlisi YAPILMAMASI gerekenler vardır =
Kenenin strese sokulmadan çıkarılması çok önemlidir. Bu nedenle kenenin tutunduğunu farkettinizde; nasıl çıkarılacağını bilmiyorsanız, hiç dokunmadan en kısa zamanda bir Uzmana başvurulmalıdır.
Kırım kongo kanamalı ateşi virüsü, enfekte kenelerin salgılarında, bol miktarda bulunur ve kene fiziksel strese girerse, bu virüsleri yoğun biçimde kusarak konağın kanınıza karışmasına neden olur.
" Tutunmuş bir kene üzerine kesinlikle YAPILMAMASI gerekenler = Travma uygulanmamalı, yakılmamalı, kene patlatılmamalı, dağlanmamalı, kimyasallar, oje, mum gibi - kenenin havayla temasını keserek stresini arttıracak eylemlerde bulunulmamalıdır. En uygun girişim, ucu kıvrık bir penset yardımıyla " keneyi tutunma borusunun " deriye en yakın noktasından kavrayarak, çok hafifçe çekerek, deri ile birlikte yavaşça kaldırmak ve sabırla bekleyip, kenenin kendisinin deriyi bırakmasını beklemektir.
Kene tutması durumunda; kene çıkarıldıktan sonra, zedelenmeksizin en yakın yetkin sağlık kuruluşuna ( Tıp Fakülteleri, Devlet Hastaneleri gibi ) gönderilmesi ve tanımlanması önemlidir.
Kenesiz günler dilerim, sağlıkla kalın ...
Dr.Arslan Kezer

Prof. Dr. İbrahim Mehmet Ali Oktem .
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalığı